کبودی های بی دلیل و ناگهانی بدن نشانه چه هستند؟

کبودی گاه و بیگاه بدن ، بعد از یک ضربه ی محکم یا افتادن روی زمین، امری طبیعی است،

اما وقتی بدن بی دلیل کبود می شود چه؟ چرا این اتفاق می افتد و آیا این مسأله نگران کننده است؟

در ادامه می خواهیم ببینیم علت کبودی های بی دلیل و مکرر بدن چیست.

۱- وزنه زدن، بلند کردن وسایل سنگین

وزنه زدن نقشی فرعی در ظاهر شدن کبودی بر روی بدن دارد. در حقیقت، این عروق خونی شما هستند

که ضعیفند، به همین دلیل فعالیت بدنی روی آن ها تأثیر می گذارد. با این حال، فعایت بدنی بیش از اندازه

می تواند به سالم ترین مویرگ ها هم صدمه بزند. برای مثال، وزنه زدن بدون آمادگی لازم می تواند خطرناک باشد.

در کودکان هم چنین کبودی هایی به دلیل سنگین بودن کیف مدرسه ی آن ها بسیار شایع است.

عقیده بر این است که چنین کبودی هایی چندان خطرناک نیستند اما این مسأله نشان دهنده ی تکرار

عامل بروز کبودی است.

۲- مصرف دارو

مصرف بعضی داروها که بر روی خون تأثیر می گذارند ممکن است منجر به کبودی هایی شود که می توانند

بی خطر یا بسیار خطرناک باشند. اغلب اوقات، داروهای ضد افسردگی، مسکن ها، داروهای ضد التهاب،

داروهای حاوی آهن یا ضد آسم ها، ایجاد کبودی می کنند.

شایع ترین دارویی که خون را رقیق و ایجاد کبودی می کند آسپیرین است.

اگر متوجه شده اید که میان داروهایی که مصرف می کنید و التهاب پوست تان ارتباط وجود دارد، باید به پزشک

مراجعه کنید، چون ممکن است لازم باشد برای جلوگیری از خونریزی داخلی مصرف داروهایتان را قطع کنید.

۳- بیماری های خونی

بیماری های خونی و عروقی می توانند منجر به کبودی شوند. واریس، بیماری فون ویلبراند (نوعی اختلال خونی ارثی)،

ترومبوسیتوپنی (اختلال در پلاکت های خون) یا سرطان خون، اغلب در اثر بروز مشکلی در جریان خون به وجود می آیند.

حتما به پزشک مراجعه کنید، به ویژه اگر علائم دیگری هم دارید مثل درد یا متورم شدن پاها، خونریزی لثه،

خال های مویرگی روی بدن یا خون دماغ شدن.

​

۴- کمبود مواد مغذی

بعضی از کبودی ها نشان دهنده ی کمبود مواد مغذی در بدن هستند.

برای مثال ویتامین ب ۱۲ در تولید خون نقش دارد، کار انعقاد خون بر عهده ی ویتامین ک است و ویتامین سی

نقشی اساسی در ساخت بافت های جدید دارد و بدون آن، رگ ها بسیار ضعیف می شوند.

یک ویتامین مهم دیگر ویتامین پ است. بدون آن، ساخت ماده ی کلاژن در بدن غیر ممکن است، بنابراین رگ

ها نازک می شوند و پوست صدمه می بیند.

تعادل سطح آهن برای بدن بسیار ضروری است. کم یا زیاد بودن این ماده، به مویرگ ها صدمه می زند.

اما نباید در مصرف ویتامین ها شتاب زده عمل کنید. ابتدا لازم است آزمایش بدهید تا متوجه شوید کمبود

کدام مواد مغذی را دارید، بعد رژیم غذایی تان را بهبود ببخشید.

منابع ویتامین پ، چای سبز، سیب، کدو حلوایی و سیر هستند. ویتامین ک در موز، تخم مرغ، آجیل و ماهی

های چرب یافت می شود. ویتامین ب ۱۲ هم در جگر، ماهی، پنیر و کاهو وجود دارد.

۵- عدم تعادل هورمونی

نوسانات هورمونی یکی از عمده ترین دلایل بروز کبودی است. وقتی سطح استروژن یا همان هورمون جنسی

زنانه در بدن کم باشد، کبودی ها ظاهر می شوند.

یائسگی، مصرف داروهای هورمونی و بارداری، از دلایل این امر هستند. کمبود هورمون استروژن، عروق خونی را

به میزان چشمگیری تضعیف می کند و دیواره های مویرگ ها به راحتی صدمه می بیند.

۶- تغییرات ناشی از افزایش سن

یکی از دلایل ایجاد کبودی، روند طبیعی افزایش سن یا در حقیقت، فرسودگی مویرگ ها است. با بالا رفتن سن،

سیستم عروقی بدن تضعیف می شود و بافت ها قابلیت ارتجاعی خود را از دست می دهند.

کبودی های ناشی از افزایش سن عمدتا روی پاها ظاهر می شوند. کوچک ترین فشاری می تواند منجر

به بروز این کبودی ها شود.

۷- دیابت

وقتی صحبت از بیماری دیابت می شود، خون و قند اولین چیزی است که در ذهن ما تداعی می شود.

ابن بیماری اثری منفی بر فرآیند گردش خون دارد، بنابراین کبودی بدن بسیار امکان پذیر است. همچنین

کبودی ها می توانند یکی از علائم دیابت در مراحل اولیه ی این بیماری باشند.

دیگر نشانه های بیماری دیابت عبارتند از احساس تشنگی در اغلب اوقات، دیر ترمیم شدن زخم ها،

زود خسته شدن، تاری دید و لکه های سفید بر روی پوست.

کدام کبودی ها خطرناک و کدام یک بی خطرند؟

در اغلب مواقع، بلافاصله بعد از صدمه دیدن، کبودی هایی به رنگ قرمز بر روی بدن ظاهر می شود.

این در حقیقت رنگ خون در زیر پوست است. بعد از مدتی، بدن شروع به تجزیه ی این خون می کند

و کبودی ها به رنگ سیاه، آبی و حتی بنفش در می آیند. ظرف ۵ تا ۱۰ روز، ناحیه ی آسیب دیده باید

زرد یا سبز رنگ شود. در مرحله ی آخر، بعد از ۱۰ تا ۱۴ روز از زمان صدمه دیدن، کبودی به رنگ قهوه ای

در می آید و بعد از آن، روشن تر و روشن تر می شود.

معمولا کبودی ها ظرف ۲ هفته بعد از آسیب، به طور کامل از بین می روند. اگر متوجه شدید کبودی

هایتان تغییر رنگی جز موارد ذکر شده دارند یا بعد از گذشت ۲ هفته هنوز از بین نرفته اند، حتما به پزشک مراجعه کنید.

تزریق عضلانی

اندیکاسیون های تزریق عضلانی :

• جذب سریع دارو 
• داروهایی که نمی توان به صورت وریدی تزریق کرد
• تجویز داروهایی که با آنزیم های گوارشی ایجاد تداخل می کنند

کنترااندیکاسیون ها :
• اختلالات انعقادی
• ادم یا ورم اندام ها یا محل تزریق
• شوک
• مصرف داروهای ترومبولیتیک
• بیماری های انسدادی عروق محیطی
• سکته قلبی یا MI

اصول کار :

قبل از شروع به کار وسایل مورد نیاز خود را آماده کنید تا در حین کار به مشکلی برنخورید.

وسایل مورد نیاز شامل سرنگ و سرسوزن ، دارویی که قرار است تزریق عضلانی شود ، پنبه الکلی ، دستکش یک بار مصرف و رسیور
طول سوزن به عمق تزریق ، جثه بیمار ، مقدار چربی زیر پوست پوشاننده محلی که قرار است تزریق صورت گیرد

و غلظت محلول بستگی دارد. ( برای تزریق سوسپانسیون ها و محلول های غلیظ از سرسوزن های بزرگتر استفاده میشود )

انتخاب محل تزریق :

انتخاب محل تزریق بستگی به وضعیت بیمار و هدف تزریق دارد. محل تزریق نبایستی ادماتو ، ملتهب ،

دارای خال گوشتی ، علائم مادرزادی و ضایعات دیگر باشد.

تزریق در عضله ونتروگلوتئال :
کف دست خود را روی تروکانتر بزرگ استخوان ران قرار دهید ، به طوری که انگشت شست به طرف کشاله ران

و سایر انگشتان به صورت کاملا باز از هم به طرف بالا قرار گیرند به طوری که انگشت اشاره روی خار

خاصره قدامی – فوقانی استخوان ایلیاک قرار گیرد. محل تزریق  عضلانی در ناحیه است که بین انشگت شست و

اشاره قرار می گیرد.
تزریق در محل دورسوگلوتئال :
خار فوقانی – خلفی ایلیاک را به وسیله خطی به تروکانتر بزرگ استخوان ران وصل کنید ، محل دورسوگلوتئال

در سمت طرفی و فوقانی قسمت وسط این خط قرار می گیرد. روش دیگر این است که ناحیه گلوتئال

را به چهار قسمت تقسیم کنید و سپس در ربع فوقانی خارجی در حدود ۵-۷ سانتی متر پایین تر از ستیغ ایلیاک

تزریق کنید. در این روش تزریق در داخل عضلات گلوتئال ( گلوتئوس مینیموس ، مدیوس و گوشه فوقانی

خارجی عضله گلوتئوس ماکسیموس ) انجام می شود.نکته : برای تزریق عضلانی در کودکان به این نکته توجه کنید که حتما یک سال از

به راه افتادن کودک گذشته باشد.
تزریق در عضله واستوس لترالیس :بهترین محل برای ترزیق در این عضله قسمت میانی طرفی ران عضلانی است. این عضله مناسب ترین محل برای تزریق

در کودکان و نوزادان است ، زیرا نسبت به سایر عضلات تکامل یافته تر است و در عین حال عروق و اعصاب بزرگ نیز ندارد.

نکته : در نوزادان گاهی از عضله رکتوس فموریس استفاده می شود که در بزرگسالان استفاده از آن ممنوع است.

تزریق در عضله دلتوئید :
از عضله دلتوئید برای تزریق با حجم حداکثر ۲ میلی متر استفاده می شود. تزریق در ۲.۵ تا ۵ سانتی متر

( حدودا ۲ یا ۳ انگشت ) پایین تر از زائده آکرومیون انجام می شود.

تزریق داخل عضلانی در کودکان

تزریق داخل عضلانی   

محل تزریق داخل عضلانی  با توجه به سن کودک، میزان توده عضلانی و غلظت و

حجم دارو تعیین می شود. 

نوزادان ممکن است حجم بیشتر از ۰.۵ سی سی را در یک محل تحمل نکنند. در

حالی که کودکان بزرگتر یا خردسالان ممکن است یک سی سی را در هر جایی از

تحمل کنند. با رشد کودک می توان حجم های بیشتر را بکار برد.

دلیل منطقی: در داروهایی که حجم بیشتر دارند از عضله های بزرگ تر(حجیم تر)

استفاده می شود. از تزریق  در مناطقی با رگ های خونی و اعصاب بزرگ اجتناب

شود.

برای کودک شیرخوار عضله وستوس لترالیس مناسب می باشد ، فقط

بخش میانی و جانبی ران واجد شرایط است. یک سال پس از راه رفتن کودک می توان

از عضله سرینی (دورسوگلوتئال) جهت تزریق استفاده کرد. اما چون تکامل این عضله

ضعیف است، انتخاب آنها برای کودکان کمتراز ۵ سال مطلوب نیست.

 محل مناسب برای تزریق عضلانی در کودکان بزرگ تر و نوجوانان همانند بالغین

وستوس لترالیس، دلتوئید، و عضله ونتروگلوتئال می باشد. 

در هنگام تزریق باید فراهم کردن امنیت کودک حائز اهمیت می باشد. برای حفظ و

ثابت نگه داشتن کودک در حین تزریق می توان از محدود کننده ها استفاده کرد. ضمنا

وسایل مورد استفاده بایستی  ایمن، کم خطر باشند. این مسئله ایمنی را برای کودک

و پرستار فراهم می کند (انجمن سلامت و امنیت حرفه ای امریکا ۲۰۰۱).

 مکان های مورد نظر در تزریق عضلانی 

 الف-دلتوئید

  ب-وستوس لترالیس

  ج- دورسوگلوتئال

  د – ونترو گلوتئال

شکل  : عضله پهلویی ران محل مناسب تزریق داخل عضلانی در شیرخواران است.

مهارت  . نحوه تزریق عضلانی 

آمادگی:

 ۱. انتخاب سرنگ با توجه به حجم دارویی که توصیه شده است. سر سوزن باید

به اندازه کافی طویل باشد که به بافت زیر جلدی و داخل عضله نفوذ کند. استفاده

از سر سوزن با طول ۱-۰.۵ اینچ (اندازه ۲۵-۲۱) در شیرخواران و کودکان توصیه

می شود.

۲-۱. انتخاب محل تزریق 

تجهیزات:  * سرنگ حاوی دارو    * الکل برای تمیز کردن     * باند کوچک     *گاز با سوآپ پنبه

روش: به شیوه استریل

۱- پرستار دیگری هنگام تزریق داروی عضلانی جهت نگه داشتن کودک حضور داشته باشد (شکل ۵-۷) .   

دلیل منطقی: احتیاطات حین تزریق سبب به حداقل رساندن آسیب به کودک شده و

باعث می شود که به نحو صحیح و مطمئن انجام شود.

۲- دستکش بپوشید.

    ۳- انتخاب محل: از پنبه الکل به صورت حرکت چرخشی دایره ای محل را تمیز نمائید.

۴- عضله را بین شصت و سایر انگشتان ثابت نگه دارید.

۵- درپوش پلاستیکی سر سوزن را بردارید و سوزن را با زاویه ۹۰ درجه سریع وارد عضله نمائید.

۶- سرنگ را آسپیره کنید (پیستون را به عقب بکشید).

 دلیل منطقی: وقتی که طول سرسوزن بلند است و با زاویه ۹۰ درجه تزریق شود باعث

می شود که سوزن وارد عضله شود، سپس به جهت اطمینان از عدم ورود سوزن به داخل

رگ، پیستون سرنگ را  به عقب  بکشید (سرنگ را آسپیره کنید).

۶- اگر خون آسپیره نشد دارو را تزریق کنید. سپس سر سوزن را از عضله بیرون بکشید و

ناحیه را با یک گاز یا پنبه الکلی ماساژ دهید سپس کودک را در یک وضعیت راحت قرار دهید.

در صورت وجود قطره خون در ناحیه می توان یک گاز کوچک در ناحیه قرار داد  و یا ناحیه را با گاز کوچک  تمیز کرد .

۷- از گذاشتن مجدد سرپوش سرنگ خودداری نمایید و بر اساس استاندارد های حفاظتی

توصیه شده بیمارستان، سوزن را در محفظه های مقاوم در برابر سوراخ شدن قرار دهید. 

شکل ۵-۷: پاها و بازوهای کودک به وسیله پدر و پرستار محدود شود  به نحوی که تزریق

با ایمنی انجام شود.

رشد و تکامل: در  هنگام آماده کردن برای تزریق عضلانی، به سن، سطح رشد و تکامل کودک

توجه شود. کودکان و نوپایان مطمئنا به توضیحات کم و سرپایی نیاز خواهد داشت. اغلب کودکان

پیش دبستانی و سن مدرسه می توانند دلیل تزریق را بفهمند. آنچه که آنها هنگام انجام رویه

تجربه خواهد کرد، توضیح دهید از جمله “من در حال تمیز کردن بازوی شما با الکل هستم. این

باعث خنک شدن پوست می شود اما صدمه نمی زند”. همچنین می توان از انحراف فکری

موقع تزریق کردن استفاده کرد مثلا وقتی من تزریق کردم با هم تا ۱۰ بشماریم، باشه. حالا

یک، دو، سه،…” و در پایان تزریق از کودکان برای رفتارشان تشکر و تعریف  کنیم. مثلا “می دانم

شما ترسیده بودید اما توانستید به ما کمک کنید که تزریق را سریع انجام دهیم.”

تزریق زیر جلدی: محل تزریق زیر جلدی به سن کودک بستگی دارد، معمولا در نوزادان،کودکان

نوپا از قسمت پشتی  فوقانی بازو یا جلویی ران استفاده می شود.

مهارت ۳-۷. طریقه تزریق زیر جلدی

۱. تعیین اندازه سرنگ به حجم و دوز دارویی که تجویز شده بستگی دارد. سر سوزن باید

فقط طول کافی برای سوراخ کردن بافت زیر جلدی داشته باشد که زیر پوست و سطح چربی

بالاتر از عضله وارد شود سر سوزن با طول ۳.۸ تا ۵۸ اینچ (۲۶-۲۵ شماره) برای کودکان و بچه ها توصیه شده است.

۲. محل مناسب انتخاب شود.

لوازم و تجهیزات:   *. سرنگ پر شده با دارو    *. پد گازی یا توپه کتانی    *. باندکشی کوچک       

* الکل برای تمیز کردن     

شیوه : استریل

۱. یک پرستار یا همراه یا والدین، نوزاد را موقع تزریق نگه دارند.

۲. دستکش بپوشید.

۳. محل مناسب را انتخاب کنید و با استفاده از الکل به صورت حرکت چرخشی از مرکز به اطراف

محل را تمیز نمایید 

۴- پوست را بین انگشت شست و اشاره جمع کنید.

۵-در پوش سرنگ را بردارید. سر سوزن را سریع و با یک زاویه ۴۵ درجه وارد پوست نمایید. پوست

را رها کنید و پیستون سرنگ را به طرف عقب بکشید.

دلیل  منطقی: استفاده از زاویه ۴۵ درجه در تزریق زیر جلدی نسبتا از ورود  دارو به داخل

عضله جلوگیری می کند.

۶. دارو را در صورت عدم مشاهده خون در سرنگ تزریق کنید. سپس سوزن را با همان

زاویه ورودی خارج نمایید. ناحیه را با یک پد گازی یا سواپ پنبه (الکلی شده) ماساژ دهید

و کودک را به یک وضعیت راحت قرار دهید. اگر یک قطره خون دیده شد یک باند کوچک

روی ناحیه قرار دهید.

۷. از گذاشتن درپوش سوزن خودداری نمایید و طبق استاندارد محافظتی توصیه شده

سوزن را در ظروف مقاوم  قرار دهید. 

داروی وریدی: اصول تزریق داروی داخل وریدی در کودکان شبیه بزرگسالان است. توصیه های

خاص جهت تزریق داروی داخل وریدی در این قسمت بیان شده است. مسیر داخل

رگ را از نظر بازبودن بررسی نمایید. تعداد زیادی از داروها حلال های ویژه ای دارند.

بعضی از دارو ها فقط با محلول های ویژه مثل نرمال سالین سازگار هستند.  برخی

دیگر از داروها بایستی به آهستگی انفوزیون بشوند. در حالی که بعضی داروها

می توانند سریعا تزریق شوند.

 از استاندارد های تزریق دارویی و دستورالعمل بیمارستان خود در مورد تزریق سریع

کمتر از ۱۰ دقیقه و تزریق متناوب دارو مطلع باشید. از عدم تداخل داروها هنگام

از یک مسیر وریدی  اطمینان حاصل نمایید و در بین تزریق دو دارو مسیر را شستشو دهید. 

توصیه های خاص:  توصیه می شود دارو های داخل وریدی شیرخواران و کودکان  را

در یک محفظه کنترل حجم مثل میکروست، رقیق شده و توسط پمپ الکترونیکی برای

تزریق صحیح و دقیق قرار دهید. در صورت کنترل دقیق جذب و دفع بهتر است برای

انفوزیون دارو از پمپ سرنگی استفاده شود. بایستی  پمپ با توجه به حجم مایع و

میزان انفوزیون تنظیم شود. با استفاده از پمپ می توان از انفوزیون همه دارو به داخل

ورید اطمینان حاصل نمود. از آنجا که مقداری از دارو در بخش انتهایی کاتتر باقی می ماند

بهتر است مسیر را پس از اتمام جریان انفوزیون شستشو داد تا بدین ترتیب همه دارو

به داخل ورید انفوزیون شود.

​