ذر تزریق سوزن ها در بسته بندی جدا وجود ندارند که بتوان سوزن مورد نظر را انتخاب کرد.
بعضی سوزن ها همراه با سرنگ استاندارد بصورت بسته بندی شده موجود نیست .
مثل سرنگ های انسولین و تویرکولین. جنس بیشتر سوزن ها STainless است .
اگرچه بعضی از کاتترهای وریدی پلاستیکی هستند. سوزن ها یکبار مصرف هستند
به جز آنهایی که ازsteel فولاد جراحی ساخته می شوند که به سرنگ های شیشه ای متصل می شوند.
هر سوزن سه قسمت دارد:
۱ـHUb یا قسمتی که به سرنگ متصل است.
۲ـ shaft یا تنه سوزن که به قسمت Hub متصل می شود
۳ـ BeVel نوک تیز سوزن .
پرستار ممکن است برای متصل کردن سوزن به سرنگ ، Hubرا دردست بگیرد تا
مطمئن شود به سرنگ وصل شده است . با وجود این قسمت تنه و نوک سوزن
در همه حال استریل باقی می ماند.
هر سوزن سه ویژگی دارد:
۱ـ نوک تیز سوزن ۲ـ طول تنه سوزن ۳ـ شماره سوزن یا قطر
سوزن هائی که BeVel آنها کوتاه است برای تزریقات وریدی مناسب هستند چون
که این سوزن ها در مجاورت دیواره داخلی ورید با آسانی بسته نمی شوند.
سوزن هایی BeVel,s بلندتری دارند تیز تر هستند که در تزریقات زیر جلدی و
عضلانی برای مریض ناراحتی کمتری ایجاد می کنند.
طول سوزن ها از اینچ تا ۵ اینچ متغیر است اگر چه بیشتر سوزن هائی که توسط
پرستار کاربرد دارد. وزن هایی با طول ۵/۱اینچ است. پرستار بر حسب اندازه و وزن
مریض و نوع بافتی که مایع باید در آن تزریق شود نوع سوزن را انتخاب می کند.
در بچه ها و افراد لاغر سوزن های کوتاه تر به کار برده می شود.
پرستار از سوزن های بلند معمولا «۱تا۵/۱اینچ » برای تزریقات عضلانی و
از سوزن های کوتاه معمولاً تا اینچ برای تزریقات زیر جلدی استفاده می کند.
انتخاب نوع سوزن بر حسب قطر با شماره سوزن ، بسته به غلظت مایعی دارد
که قرار است تزریق شود یک سوزن با شماره ۱۸ـ۱۶برای تزریق خون و فرآورده های
آن مناسب است. سوزن درشت. در تزریق خون و فرآورده های آن به خاطر این است
که صدمه کمتری به گلبولهای قرمزی می رسد. برای تزریقات عضلانی از سوزن های
شماره ۲۳ـ۲۰استفاده می شود که باز بستگی به غلظت ماده تزریقی دارد. تزریقات
زیر جلدی احتیاج به سوزن هایی با قطر کمتری دارند (مثلا سوزن شماره۲۵ )، و برای
تزریق داخل جلدی سوزن ریزتری مثل سوزن شماره ۱۶ احتیاج است.
آماده کردن داروهای تزریقـی:
۱ـ آمپول ها یا پوکه ها: آمپول ها شامل دوزهای انفرادی دارویی به شکل مایع هستند
و به اندازه های مختلف موجود هستند. حجم آنها از ۱سی سی تا۱۰ سی سی و یا
بیشتر را شامل می شوند یک آمپول معمولا از یک شیشه شفاف که به یک قسمت
تنگ بنام گردن محدود شده و برای کشیدن مایع آمپول این قسمت باید جدا شود.
خط رنگی که اطراف گردن آمپول است محلی است که فاقد استفاده از تیغ اره و به آسانی
شکسته می شود. در صورتی که آمپول خط رنگی نداشته باشد پرستار باید از تیغ اره
استفاده کند، در هنگام کشیدن مایع آمپول پرستار باید دقت لازم را رعایت تکنیک آسپتیک
بکند و دقت نماید که نوک سوزن با سطح خارجی آمپول تماس پیدا نکند. کشیدن مایع
بداخل سرنگ به آسانی صورت می گیرد.
۲ـ ویال ها: ویال ها ظرف های شیشه ای یک دوزی یا چند دوزی هستند. یک درپوش لاستیکی
در قسمت بالا دارند . این قسمت پلاستیکی قبل از مصرف بر میله یک روپوش فلزی پوشیده شده است
ویال ها ممکنست شکل جامد یا مایع دارو را دارا باشند. داروهایی که در صورت محلول ماندن
خواص خود را از دست می دهند بصورت پودر ویال قرار می گیرند. اتیکتهای ویال ها نوع حلال
و مقدار آنرا مشخص می کنند.
نرمال سالین و آب مقطر استریل حلالهایی هستند که بطور معمول در حل کردن ویال ها استفاده
می شوند. بر خلاف آمپول ها که به آسانی در سرنگ کشیده می شوند ویال ها دارای سیستم
بوده که برای بهتر کشیدن مایع درون آن باید اول مقداری هوا بداخل آن با سرنگ وارد نمود.
عدم وارد نمودن هوا به داخل ویال بعلت خلاء موجود بیرون کشیدن دارو را شکل می کند
برای آماده کردن داروهایی که بصورت پودرهستند پرستار حلال مورد نظر و مقدار آن را بر حسب
برچسب ویال تهیه کرده و بداخل آن تزریق می کنند. بعضی از پودرها به آسانی در حلال ،
حل می شوند ولی گاهی لازمست که برای بهتر حل شدن آن، سوزن را بیرون کشیده و آنرا کاملا مخلوط کرد.
عموما تکان دادن و چرخش ویال در حل کردن دارو مؤثر است. بعد از تهیه ویال های چند دوزی maltidose پرستار
برچسبی تهیه کرده که زمان تهیه و غلظت آن را در هر میلی لیتر روی آن مشخص می کنند .
ویال های چند دوزی معمولا احتیاج به نگهداری در یخچال دارند.
پرستار به چند طریق می تواند ناراحتی بیمار را کاهش دهد.
۱ـ انتخاب یک سوزن نوک تیز با طول و قطر مناسب.
۲ـ انتخاب محل مناسب تزریق و استفاده از مناطق آناتومیک مناسب.
۳ـ قبل از تزریق محل تزریق را یخ بگذارید تا ایجاد بی حسی موضعی کند و از شدت درد بکاهد.
۴ـ سوزن را به نرمی و سریع داخل بافت کنید.
۵ـ سرنگ را در حینی که سوزن در بافت است نگهدارید.
۶ـ برای کم کردن سفتی ، عضلات مریض را در وضعیت مناسب قرار دهید.
۷ـ توجه مریض را با صحبت کردن با او یا معطوف کردن فکرش به چیزهای خوش آیند از تزریق برگردانید.
۸ـ محل تزریق را بعد از تزریق برای چند ثانیه ماساژ دهید مگر ماساژ دادن ممنوع باشد
نکاتی در مورد نحوۀ آماده کردن داروها و سرمها:
۱- شستشوی دستها قبل از آماده کردن و دادن هر نوع داروی تزریقی و خوراکی انجام شود.
۲- از نگهداری هرگونه داروی تزریقی در داخل سرنگ حتی در زمان کوتاه و در یخچال اکیداً خودداری گردد.
۳- هر نوع داروی تزریقی مورد استفاده جهت بیمار باید صرفاً در بالین بیمار در زمان تزریق آماده گردد
و از حل نمودن دارو در اتاق کار باید جداً اجتناب شود.
۴- هر نوع داروی تزریقی باید فقط بوسیلۀ سرنگ مجزا کشیده شده یا حل گردد و
در موقع کشیدن دارو به داخل سرنگ دقت شود که دست با بدنۀ پیستون تماس پیدا نکند.
۵- استفاده از سرنگ مشترک جهت آماده کردن یا حل کردن چند نوع داروی
مختلف یا مشابه اکیداً ممنوع می باشد.
۶- جهت جلوگیری از آلودگی میکروبی، در مورد ویالهای تزریقی به شکل وریدی
باید با یک سرنگ دارو حل شده و با سرنگی دیگر دارو به بیمار تزریق گردد.
۷- به نحوه و شرایط نگهداری دارو پس از حل شدن طبق دستور کارخانۀ سازنده
بدقت توجه و عمل شود.
۸- داروهایی که پس از حل شدن براساس دستور کارخانۀ سازنده مجاز به نگهداری
می باشند حتماً روی آنها تاریخ و ساعت درج شود.
۹- شرایط نگهداری داروها از قبیل حفظ دمای مناسب ، محافظت از نور و …
بطور دقیق رعایت شود.
۱۰- چنانچه تجویز برخی از داروها نیاز به ملاحظات خاص نظیر محافظت مسیر تزریق از نور ،
کنترل علائم حیاتی و … دارد حتماً اقدامات لازم انجام گردد.
۱۱- درب لاستیکی ویالهای تزریقی و محل وارد کردن ست سرم در سرمها به هیچ وجه
استریل نمی باشد و باید با محلول ضدعفونی کنندۀ مناسب قبل از استفاده کردن ضد عفونی شود.
