خونی کمک می کند. میزان متفاوت mch ممکن است نشانه های زیادی به همراه داشته باشد که
لازم است فرد مداوا گردد. پزشکان مرتبا برای چک کردن وضعیت جسمی فرد بیمار تست کلی خون
را تجویز می کنند. یکی از مواردی که در آزمایش خون بررسی میشود mch میباشد.
MCH چیست؟
Mch مخفف عبارت (mean corpuscular hemoglobin) بوده که به معنی اندازه گیری غلظت خون میباشد.
منظور از سطوح mch متوسط هموگلوبین موجود در گلبول قرمز است. هموگلوبین یک پروتوئین در خون
بوده که اجازه میدهد سلول های قرمز اکسیژن را به سلول ها و بافت های بدن انتقال دهند.
با این که اندازه mch خیلی کوچک بوده ولی سطح mch متوسط سطح هموگلوبینی است که در هر
گلبول قرمز میباشد. Mchc متوسط وزن هموگلوبینی را ایجاد می کند که طبق حجم گلبول های قرمز
تشخیص داده میشود؛ mch و mchc برای نشان دادن سلامت هموگلوبین خون هستند.
سطح mch
مقدار طبیعی سطح mch در افراد بالغ در هر سلول تقریبا ۲۷ تا ۳۳ پیکوگرم است. پایین ترین سطح
mch ای که یک فرد میتواند داشته باشد تقریبا ۲۶ پیکوگرم در هر سلول و بالاترین سطح تقریبا ۳۴
پیکوگرم در هر سلول میباشد که همه این ها متوسط غلظت را نشان میدهد. البته این اعداد میتواند
طبق دستگاهی که آزمایش خون را می گیرد تغییر نماید. مقدار طبیعی سطح mch در کودکان خردسال با افراد بالغ تفاوت دارد.
علل سطح پایین mch
انواع بیماری های کم خونی سبب کم شدن مقدار mch میشود. برای نمونه آنمی یا کم خونی از نوع
میکروسیت هنگامی رخ میدهد که سلول های خونی بسیار کوچک شده اند و نمی توانند به اندازه ای
که لازم است هموگلوبین را حمل کنند و در خود نگه دارند که امکان دارد این موضوع به دلیل سوء تغذیه یا کمبود غذا باشد.
بعضی مواقع هم باعث بوجود آمدن مریضی های کم خونی (آنمی) می گردند، حتی در مواقعی که
شخص از لحاظ تغذیه مشکلی نداشته باشد. مقدار کم بودن آهن در خون امکان دارد سبب کم شدن
میزان mch شود. بدن شخص از آهن برای ساخت هموگلوبین کمک میگیرد. در صورتی که ذخیره آهن
بدن کم باشد، کم خونی و کمبود آهن باعث کم شدن میزان mch می شود. این نوع آنمی اکثرا در
اشخاص گیاه خوار و همچنین اشخاصی که از لحاظ تغذیه وضعیت خوبی ندارند رخ میدهد.
امکان دارد افرادی با وضعیت های متفاوت نیز دچار کاهش میزان mch گردند. مریضی سلیاک میتواند
سبب کم شدن جذب آهن از طریق بدن شخص گردد و شرایط را جهت حفظ میزان سطح آهن در مقدار طبیعی سخت کند.
افرادی که به خاطر مشکلات دستگاه گوارش عمل جراحی کرده اند نیز ممکن است دچار اختلال در جذب آهن
شوند. بانوان به دلیل پریود شدن ممکن است دچار آنمی شوند، چرا که زنان در زمان عادت ماهانه آهن زیادتری را دفع میکنند.
افرادی که کمبود ویتامین دارند مخصوصا کمبود زیر مجموعه ای از ویتامین B مثل فولات و ویتامین B12 امکان
دارد سطح mch بدنشان کم شود؛ و یا حتی امکان کم بودن ویتامین در بدن باعث زیاد شدن میزان mch گردد.
پزشکان معالج در صورت دیدن چنین وضعیتی اکثرا تست های بیشتری را درخواست میکنند و با تفسیر
جواب های آزمایش های گرفته شده، راحت تر میتوانند تشخیص دهند.
نشانه های سطح پایین mch
در بیشتر مردم وقتی میزان mch بدنشان کم است هیچ نشانه ای در بدن فرد ظاهر نمیشود. هنگامی که
میزان پایین بودن mch ادامه دار شود یا خیلی افت نماید علائم آغاز میشود. ابن علائم عبارتند از:
- نفس تنگی
- تحلیل شدن بنیه
- خستگی بیش از حد
- سرگیجه
- همیشه احساس ضعف داشتن
پایین بودن مقدار سطح mch بر روی پوست نیز تاثیر گذار است. شخصی که میزان سطح mch بدنش کم است
امکان دارد پوستش کبود یا رنگ پریده گردد. در صورتی که هر کدام از نشانه های بالا را در خود مشاهده کردید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
علل سطح بالای mch
معمولا بالا بودن سطح mch از علائم کم خونی (آنمی) از نوع ماکروسیت میباشد. این شرایط وقتی اتفاق
می افتد که سلول های خونی خیلی بزرگ باشند که معمولا این مسئله بخاطر ذخیره نا مناسب ویتامین B12 یا اسید فولیک است.
بالا بودن میزان mch به علل زیر اتفاق می افتد:
- امراض کبدی
- پر کاری تیروئید
- خوردن الکل
- عوارض بعضی از سرطان ها
- عوارض بعضی از عفونت ها
- استفاده خیلی زیاد از داروهای استروئیدی (کورتون)
نشانه های سطح بالای mch
علائم اشخاصی که به دلیل کم خونی (آنمی) سطح mch بدنشان زیاد میشود تقریبا الگوی خاصی دارد.
اول امکان دارد فرد به این علائم دقت نکند، ولی این نشانه ها ممکن است با گذشت زمان بدتر شوند. این نشانه ها عبارتند از:
- احساس خستگی
- رنگ پریدگی
- زیاد شدن ضربان قلب
- ضعیف و شکننده شدن ناخن ها
- تمرکز نداشتن
- سر درگمی و از دست دادن حافظه
افرادی که به بیماری آنمی ماکروسیت مبتلا هستند امکان دارد که دچار مشکل گوارشی شوند؛ از این نشانه ها
میتوان به از دست دادن اشتها، کم شدن وزن و اسهال اشاره کرد. اگر هر یک از این علائم را در خود دیدید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
معالجه عدم تعادل mch
درمان سطح غیر معمول mch در هر فرد متفاوت میباشد. معالجه سطح غیر معمول mch به دلیل غیر طبیعی
بودن سطح mch ارتباط دارد. پزشک میتواند برای معالجه سطح بالای mch، ویتامین B12 و اسید فولیک و رژیم
غذایی تجویز کند و بهتر است که این ویتامین ها را با رژیم غذایی متفاوتی استفاده کند، در اصل ویتامین B12
و اسید فولیک کمک می کند سطح mch بدن نرمال شود.
اکثر مواقع پایین بودن سطح mch به علت کمبود آهن میباشد که در آخر این کمبود آهن به آنمی منجر میشود.
تجویز پزشک معالج برای این بیماران آهن و ویتامین B6 میباشد. مصرف ویتامین C و فیبر در کنار مواد غذایی که
سرشار از آهن میباشند باعث زیاد شدن سطح mch میشود. هر چند اشخاصی که میزان mch بدنشان غیر
طبیعی میباشد لازم است که قبل از مصرف هر گونه دارو یا مواد غذایی از پزشک معالجشان مشورت بگیرند.