فصل مبارزه با موش و سمپاشی
انواع موش و روشهای مبارزه با موشها و سمپاشی
تولید مثل موشها و سمپاشی :
هر موش و سمپاشی ماده می تواند تا ۳ بار در طی یک سال تولید مثل کند و هر بار
بین ۵ تا ۱۰ بچه می زایدولی تا ۱۷ نوزاد هم دیده می شود. حاملگی
تقریبا ۲۰ روز طول می کشد. نوزادان تا ۳ هفته شیرمی خورند و به وزن
۱۰ تا ۱۲ گرم می رسند. ۲ تا ۵ روز بعد مادر دوباره آماده جفتگیری می باشد.
نوزادان نیز بعد از ۴ ماه موش بالغ و کامل هستند و می توانند جفت گیری
و تولید مثل کنند. موشهای بزرگ در هر فصلی از سال تولید مثل می کنند.
یک جفت که سالی سه زایمان دارد، می توانددر عرض سه سال حداقل
۲۰ میلیون موش به وجود آورد.
آزمایش کنندگان تمام سمهای شناخته شده را به کار برده اند، بنابراین
در مواردی که مقدار کشتار۹۵ درصد بوده ، جمعیت موشها در نقطه مورد
نظر طی یک سال به حال اول برمی گردد.
موشهای خانگی وقتی حدودا ۵۰ روزه هستند شروع به تولید مثل میکنند.
موش چندفصل‌زاست و در همه طول سال میزاید. جفتگیری شبها صورت
میگیرد، اگر فقط موشهای ماده پیش هم نگهداریشوند حس جنسیشان را از
دست خواهند داد. حاملگی بطور متوسط ۲۰ روز طول میکشد. بچه موشها
را توله مینامند و در بدو تولد نیم تا یک و نیم گرم وزن دارند، بی مو هستند
و چشمها و گوشهایشانبسته است. موش غالبا بچهایش را نمیخورد اما نباید
در طول بارداری و حداقل ۲ روز پس از زایمان به موش مادر استرس وارد شود.
توله ها ۳ هفته شیر میخورند تا به وزن ۱۰ تا ۱۲ گرم برسند. ۲ تا ۵ روزبعد از آن
مادر دوباره آماده جفتگیریست. توله موشهای نر فاصله مقعدی بیشتر و اندام
جنسی بزرگتریدارند که با بلند کردن دمشان معلوم میشود.
انواع موش و سمپاشی :
موش خانگی: اندازه کوچک و وزن حدود ۱۵ تا ۳۰ گرم دارند. طول دم و بدن آنها مساوی است ، گوشها
نسبتا بزرگ است و چشمهای درشت دارند و رنگ آنها خاکستری متمایل به قهوه ای می باشد. این موشها
برخلاف موشهای بزرگ ( که نمی توانند بدون آب زنده بمانند ) با استفاده از سیستم تغلیظ ادرار در کلیه آب
را ذخیره می کنند و آب را از طریق مواد غذایی آبدار تامین می کنند. این موشها ۵ تا ۶ بار در سال جفت
گیری دارند و هر بار ۶ تا ۱۰ بچه می زایند.
موش سقف: به این موش ، موش انباری یا موش سیاه یا موش کشتی نیز می گویند. بسیار چالاک و تند
و تیز است و براحتی از درخت بالا می رود و در بالای ساختمانها و سقفهای چوبی زندگی می کند. این
موش به مواد غذایی گیاهی بیشتر از مواد حیوانی و گوشتی علاقه دارد ولی از مواد غذایی حیوانی هم
تغذیه می کند. در انبار مغازه های خشکبار ، خواربار، سوپر مارکتها که معمولا”غذا را در طبقات بالا قرار
می دهند یافت می شوند. به آب بسیار وابسته است. بدلیل توانایی حرکت بر روی سیمها، کابلها، طنابهای
کشتی براحتی از نقطه ای به نقطه دیگر حرکت می کند و همچنین شناگر بسیار خوبی است. روزانه
۳۰ تا ۴۰ گرم غذا مصرف می کند ولی از نظر اندازه کوچکتر از موش قهوه ای است .
موش فاضلاب: محل زندگی این موشها در بخشهای سطحی و پایین ساختمانها، فاضلابها، انبارهای مواد
غذایی و انبار کالا و کارخانجات صنعتی است و به زباله ها و زندگی در بین آنها بسیار علاقه مند است.
اندازه آن گاهی به نیم متر می رسد و درصورت مهیا بودن شرایط مناسب از نظر غذا، آب و پناهگاه تاریک،
۸ تا ۹ بار در سال جفتگیری کرده و بطور متوسط ۷ بچه می زاید. این موشها لانه خود را در شکاف های
جوی آب فاضلابها و درزها و خلل و فرج دیوار در بخشهای پایینی بویژه در محل شاخه های فرعی فاضلاب
که خشک است بنا می کنند، مشاهده شده که حفراتی را به عمق کمتر از ۵/۱متر با چندین راه ورود و
خروج ایجاد می کنند. این موش بسیار مهاجم ، گوشتخوار و شناگر قابلی است.
خطرات موشها و سمپاشی :
موشها با وارد کردن خسارت به مواد غذایی ، انتقال بیماری و آسیب به بخش صنعت موجب ناراحتی
و مزاحمت برای انسانها می شوند.
انواع روش مبارزه با موش و سمپاشی :
۱- مبارزه فیزیکی: محدود کردن آب، غذا و زیستگاه در دسترس
۲- مبارزه مکانیکی: استفاده از تله زنده گیر و کشنده
۳- مبارزه بیولوژیک: طرح آزمایشی
۴- مبارزه شیمیایی: از انواع سموم ضد انعقادی می توان وارفارین، برومادیولون(لانیرات) و برودیفاکوم(کلرات) را نام برد.
سموم مورد استفاده در سطه شهر تهران از نوع انعقادی نسل جدید با ماده موثر برودیفاکوم می باشد
که در محیط مقاوم بوده و نسبت به سایر سموم خطر کمتری برای انسان دارد ولی با وجود این امکان
استفاده از آن در محیط مسکونی و صنایع غذایی وجود ندارد.
۵- مبارزه از طریق امواج فراصوتی ( التراسونیک ): در این روش امواج صوتی ایجاد شده در فـرکانسهای
بالاتر از قدرتشنوایی گوش انسان و در محدوده شنوایی جانوران موذی باعث دور شدن آنها از محیط می شود.
این روش کاملا بی ضرر و ســـازگار بامحیط زیست می باشد.