اختلال تکلم در سالمندان : ۷ علت تغییر در گفتار و ۳ مورد از علل زبان پریشی در سالمندان
اختلال تکلم در سالمندان
هومینو در مقاله زیر به بررسی اختلال تکلم در سالمندان می پردازد. هر فردی اساسا
با دنیای خارج و اجتماع با زبان ارتباط برقرار می کند. زبان نقش مهمی در تجسم تجربیات،
احساسات، ارتباط و دریافت اطلاعات از دنیای خارج و اجتماع ایفا می کند. زبان درفعالیت های
اجتماعی و روابط متقابل با دیگران و شناخت رفتارهای بیرونی نقش مهمی دارد، در دوران
سالمندی با افزایش سن موارد زیر تغییر می کنند، برخی از این تغییرات طبیعی است و
به تدریج بعد از ۶۵ سالگی به وجود می آیند. همین موارد باعث اختلال تکلم در سالمندان می شود.
علت تغییرات گفتاری در سالمندان
مشکلات بیانی به وجود آمده در سالمندان از جمله مواردی است که صدمه ای جبران ناپذیر
به روحیه و توان آنها وارد میکند. در این موارد داشتن یک پرستار سالمند، کمک میکند تا علاوه
بر دیرتر اتفاق افتادن این مورد، روحیه بالای سالمند نیز حفظ شود.
هومینو مفتخر است با در اختیار داشتن بهترین سیستم نگهداری و
پرستاری از سالمند در منزل به رفع این مشکل در خانه و خانواده شما کمک کند.
۱- کاهش حجم گفتار در سالمندان
فرد سالمند کمتر از گذشته حرف می زند و در میهمانی ها و محافل
خانوادگی کمتر وارد بحث اطرافیان می شود.
۲- بروز مشکل واژه یابی در سالمندان
در اختلال تکلم در سالمندان ممکن است زمانی که دارند صحبت می کنند بارها کلمات مورد نظر
خود را خصوصا اسامی افراد، اشیا، و اماکن را به خاطر نیاورد و همین امر باعث بروز وقفه در روند
گفتار در سالمندان شود. این که مثلاً میگویند کلمه نوک زبانش است ولی قادر نیست آن را به
طور کامل بازیابی کنند. مشکل واژه یابی بیشتر در سالمندانی دیده می شود که بیش از ۸۰
سال سن دارند و از تحصیلات کمتری برخوردارند. سطح بالاتر تحصیلات و یا مطالعه مستمر در
طول زندگی تا حد زیادی احتمال بروز این مشکل را کاهش می دهد. همچنین افرادی که همانند
معلم صحبت کردن، لازمه شغلشان بوده است در سالمندی کمتر دچار مشکل پیدا کردن واژگان می شوند.
۳- کوتاه شدن طول جملات در سالمندان
سالمندان در مقایسه با افراد میانسال از جملات و عبارات کوتاه تری استفاده می کنند و
سطح پیچیدگی نحوی گفتار در دوران سالمندی کمتر میشود.
۴- کاهش درک خواندن در سالمندان
در سالمندی توانایی درک متن پایین می آید، یکی از مهمترین دلایل این کاهش درک، کم شدن
سرعت خواندن در سالمندی باشد. وقتی نتوانیم متنی را با سرعت مناسب بخوانیم در نتیجه آن
قادر نخواهیم بود محتوای آن را بطور کامل دریافت کنیم. ضعیف شدن حافظه کوتاه مدت است دلیل
دیگری است که این اشکال را در سالمندان ایجاد می کند.
۵- کم شدن سرعت نوشتن در سالمندان
نوشتن پدیده ای است که در مقایسه با خواندن از پیچیدگی بیشتری برخوردار است زیرا به فعالیت
همزمان و سریع بخشهای زیادی از مغز نیازمند است که در سالمندان سرعت انجام آن کاهش یافته
است. سالمند برای نوشتن یک کلمه یا جمله به زمانی بسیار بیشتر از زمانی که یک نوجوان لازم دارد احتیاج دارد.
۶- اختلال در تلفظ اصوات در سالمندان
در مواردی که فرد سالمند دندانهای خود را به طور کامل از دست داده و یا فاقد دندان مصنوعی مناسب
است، اختلال در تکلم در سالمندان به ویژه در تلفظ دیده می شود. علاوه بر این تغییرات طبیعی،
گفتار و مهارتهای ارتباطی سالمندان ممکن است به دلایل دیگری دچار آسیب های جدی گردد.
بروز بیماریهایی مانند موارد زیر از شایعترین علل اختلالات گفتاری و ارتباطی در سالمندان به شمار می آیند.
۷- کاهش ادراک شنوایی در سالمندان
با افزایش سن، تغییرات مشهودی مثل سنگین شدن گوش بروز می کند. سالمند دیگر نمی تواند
اصوات ضعیف را بشنود و گفتار دیگران را به راحتی درک کند. در این موارد اغلب از اطرافیان می خواهد
تا بلندتر صحبت کنند یا صدای تلویزیون را بلندتر کنند. همچنین کاهش ادراک گفتار در سالمندان،
علاوه بر افت شنوایی به دلیل ضعف حافظه کوتاه مدت نیز بروز می کند.
شایع ترین اختلال زبان و تکلم در سالمندان
۱- زبان پریشی در سالمندان
زبان پریشی شایعترین اختلال زبانی در سالمندان است. این اختلال در اغلب موارد در اثر سکته مغزی
در سالمندان اتفاق می افتد و طی آن مناطقی از نیم کره چپ مغز که مسئول پردازش زبان و تولید
گفتار هستند آسیب می بینند. علائم زبان پریشی با توجه به محل آسیب دیدگی مغز سالمند و وسعت
ناحیه آسیب دیده متفاوت است.فرد سالمند کلیه مهارتهای ادراکی و کلامی خود را در آسیب دیدگی های
شدید از دست می دهد یعنی نه می تواند حرف بزند و نه می تواند صحبتهای دیگران را درک کند.
مهارت خواندن و نوشتن در این میزان از آسیب دیدگی به طور کامل از دست می رود.
الف- زبان پریشی بیانی
در زبان پریشی بیانی گفتار بیمار مختل می شود ولی سالمند قادر است گفتار دیگران را درک کند!
سالمند چون نسبت به مشکل خود آگاهی دارد از نظر عاطفی و روانی در معرض افسردگی قرار دارد.
ب- زبان پریشی درکی
در زبان پریشی درکی سالمند می تواند حرف بزند اما درک گفتار دیگران برایش امکان پذیر نیست!
گفتار در این سالمندان بدون تقلا و به راحتی بیان می شود ولی معنای دقیقی ندارد.
۲- کنش پریشی کلامی در سالمندان
در کنش پریشی بر خلاف زبان پریشی، اطلاعات زبانی فرد سالمند آسیب نمی بیند بلکه بیمار علیرغم
این که دانش زبانی کافی در اختیار دارد و هیچ گونه فلجی در اندامهای گفتار مثل لبها، زبان و نرمکام ندارد
در هنگام گفتار دچار مشکل می شود. به نحوی که هجا یا صدایی را که می خواهد بگوید نمی تواند بیان
کند صدا یا هجای دیگری را به خطا جایگزین صدای هدف می کند. کنش پریشی در واقع یک اختلال حرکتی
است که در نتیجه آسیب به سیستم عصبی مرکزی رخ می دهد. این آسیب ممکن است ناشی از سکته
های مغزی، آمبولی، ضربات شدید به سر یا تصادفات رانندگی باشد.
ج- دیزآرتری
اگر در نتیجه بیماری خاصی نظیر پارکینسون سیستم اعصاب حرکتی آسیب ببیند بیمار دچار فلجی اندام
گفتار شده و نمی تواند لبها و زبان خود را به خوبی حرکت دهد. همین مورد عامل اختلال تکلم در سالمندان
میشود. در مبتلایان به دیزارتری سرعت گفتار کاهش می یابد و گفتار منقطع و نفس آلود می شود و اینکه
تلفظ اصوات با دشواری انجام می شود در نتیجه سالمند گفتار غیر قابل فهم و ناواضح خواهد شد. در انواع
دیزارتری، سالمندان مبتلا اغلب در جویدن غذا و بلعیدن آن و نیز نوشیدن مایعات مشکل دارند. ریزش آب از
دهان نیز در این بیماران دیده می شود.